subota, 23. novembar 2024.

Posts Tagged ‘LP – Istorija gramofona i zlatno doba ploča’

U  kraljevačkom muzeju “zaplovio” muzički vremeplov !

Objavljeno: 04.06.2022. | autor: KV Novosti -on line

 Bilo je to nekada…U zemlji koja više ne postoji, u vremenu koje se nikada više neće vratiti…

To je ono prvo što je,verovatno,  palo na pamet posetiocima nesvakidašnjeg muzičkog vremeplova koji je, zahvaljući Narodnom muzej u Kraljevu i izložbi „LP – Istorija gramofona i zlatno doba ploča“ , zaustavljen u našem gradu.

Ponovo radi Disko…

U takvom ambijentu,vremeplova koji plovi zahvaljući  nostalgiji i sećanjima, upriličeno je,u saradnji sa časopisom Sidža ,nesvakidašnje veče sećanja na diskoteke koje su radile u Kraljevu sedamdesetih i osamdesetih godina 20. veka, kao i na muziku koja se sa gramofona i gramofonskih ploča slušala tih godina.

Za muzičku atmosferu tog vremena bio je zadužen, Dragan Trifunović Džindžer koji je,1976 godine u prostorijama Mesne zajednice “Ženeva”otvorio diskoteku “Intergral” zajedno sa svojim tadašnjim partnerom Milom Martićem koji se , sinoć , nije pojavio iako je bio najavljen u programu.

Dragan Trifunović Džindžer

Bilo je interesantno pratiti ponašanje malobrojnih ,mahom vremešnih, posetilaca kraljevačkog muzičkog vremeplova kako su sa neskrivenim oduševljenjem reagovali na susret sa muzičkim napravama iz tih sedamdesetih godina XX veka, gramofonima, pločama, zvučnicima, ondašnjim strobovima i drugim napravama za obavezni lajt šou koji je tada  ,kao savremeni svetlosni efekti danas, bio zadužen da sasvim obične prostore bar na čas pretvori, prateći ritam muzike i ritam emocija publike, u  mesta snova i mašte.

Samo retki su u tim trenucima odoleli da se ne maše za svoj mobilni telefon kako bi bar na tren,u po kojoj fotki,zarobili  svoje emocije izazvane ponovnim “susretom sa  mladošću”.

Taj kratkotrajni blesak ekrana mobilnih telefona, koji su ,sinoć, bili svojevrsni “padobranci – uljezi” u kraljevačkom muzičkom vremeplovu,imao je efekat hladnog tuša koji je,kod većine ,raspršio iluziju povratka u mlade dane.

Iskre u očima izazvane ponovnim ulaskom u Disko  zamenilo je setno raspoloženje manifestovano činjenicom da je većina posetilaca brzo  nalazila  svoje mesto na kome su ,sedeći, slušali muziku koja ih je ,bar na tren ,vratila u mladost.

Za ples – igru, bez čega  ni jedno mesto nije Disko, bila je raspoložena samo jedna prelepa devojčica predškolskog uzrasta, koja je kako to već samo deca znaju, “na keca” odreagovala na dobru muziku izazvaši svoju baku da joj se,bar na tren,pridruži.

Ostali su ostali…Sedeći zamišljeni ili  razgovarajući šapatom o vremenima prošlim!

Izložba „LP – Istorija gramofona i zlatno doba ploča” dopinosi kulturnom identitetu Kraljeva

Objavljeno: 28.04.2022. | autor: KV Novosti -on line

Iako je ,u svom prvobitnom obliku, izložba „LP – Istorija gramofona i zlatno doba ploča”delo etnologa-antropologa Viktorije Šimon Vuletić, zaposlene u Gradskom muzeju Subotice koja je , kako je to autorka jednom izjavila, nastala kao dokaz „da u gradu(Subotici) postoje teme koje su, kao zajednički kulturni imenitelj, jednako interesantne svima  u ovom višestruko podeljenom gradu” ona je ,od večeras i svojevrsni doprinos kulturnom identitetu Kraljeva.

Sa otvaranja izložbe u Kraljevu :Oleg Romanov, Viktorija Šimon Vuletić,Zoran Lević i Mirjana Savić

Postavka ove izložbe u Kraljevu obogaćena ,zahvaljujući trudu Mirjane Savić i Olega Romanova poslenika Narodnog muzeja Kraljevo eksponatima i drugim sadržajima koji  daju svojevrsni istorijski presek  muzičkog života Kraljeva koga mnogi,s pravom, nazivaju “Srpski Nešvil” ,ali i grada koji je iznedrio sijaset  muzičara koji su se afirmisali i u drugim muzičkim žanrovima,osim u narodnoj muzici.

Za taj i takav, žanrovski šarenoliki, muzički razvoj Kraljeva najzaslužnij su gramofon i vinil ploče koji su se ,u gradu na Ibru prvi put pojavili u prvim decenijama prošlog XX veka.

Počelo je,1928.godine u Beču gde je izdata ploča kraljevčanina Dragija Petrovića,člana Beogradske opere sa srpskim narodnim pesmama “Nisam ja bio bekrija” i “Šta ćeš cico da ti kupim”,nastavljeno u Čehoslovačkoj gde su snimljene kompozicije Milivoja Crvčanina, zatim sledi Vitomir Voja Trifunović koji je svirao harmoniku na pločama Narodnog orkestra Vlastimira Pavlovića Carevca, da bi zatim,početkom šezdesetig godina prošlog veka, nastala era Predraga Živkovića Tozovca, Lepave Lepe Lukić, Novice Negovanovića, Snežane Đurišić, Raše Pavlovića, Tomislava Čolovića, Vesne Zmijanac, koji su snimili milionske tiraže gramofonskih ploča a rekorder među njima po broju naslova je Lepa Lukić sa 76 ploča.

Njihovim stazama ,danas,nastavljaju Miša Mijatović,Vada Panović,Aleksandar Sofronijević,Vanja Mijatović…

U “drugoj”, žanrovskoj, koloni  gramofonske ploče snimaju Lazar Tošić, Djego Varagić, Smak, Lazar Ristovski, Bezimeni, Tri +tri, Kašika ljubavi,Gama zrak….

Gordan Štavljanin -Štavljo: Sa trojicom sam sarađivao a sa svima drugovao

Kao svojevrsni kurioziteti kojima se želela dočarati uloga kraljevčana u istoriji gramofona i gramofonskih ploča , zabeleženi su, u katalogu za ovu izložbu,a čulo se to i u prigodnim govorima na večerašnjem otvaranju,podatci recimo o tome da su slušaoci Radio Beograda,pedesetih godina prošlog veka, prvi put čuli pesmu “Its Now Or Never” Elvisa Prislija sa ploča dobijenih ,na pozajmicu, od kraljevčana Bogosava i Dobrosava Dumića koji su  dobijali gramofonske ploče  od svog kuma iz Londona,ili da je u nekadašnjoj diskoteci LP33 ,smeštenoj,krajem sedamdesetih godina prošlog veka, u podrumskim prostorijama restorana Pariz, puštena ,prvi put u ondašnjoj Jugoslaviji, pesma Barbre Streisand “Woman in Love”.

Miroslav Rudnjanjin-Ponosan na svoju kolekciju gramofonskih ploča

Svoj doprinos razvoju muzičkog stvaralaštva Kraljeva  davale su i lokalne radio stanice,pre svih najstarija među njima Radio Kraljevo,Melos,M radio,Globus…

Kad muzika spoji…Svi su na istom poslu,tonci,muzičari,dizajneri,novinari,istoričari,di džejevi…

Upravo ova izložba ,taj njen lokalni segment, iz zaborava pred lice javnosti vraća ,nepravedno, zaboravljena imena mnogih muzičara ali pasionirnih kolekcionara gramofonskih ploča, ljubitelja dobre muzike, od koji su se neki,poput Živote Jevtića recimo,kasnije  i profesionalno angažovali u muzičkom šou-biznisu, u lokalnim radio stanicama,ili kao organizatori brojni muzičkih dešavanja, ne samo u Kraljevu.

Da,to sam ja-Života Jevtić

Autori ovog,kraljevačkog segmenta,izložbe „LP – Istorija gramofona i zlatno doba ploča” su,svesno ili nesvesno, pred lokalnu zajednicu, ustanovu čiji su delatnici a i pred sebe i druge kolege istoričare, postavlili ni malo lak zadatak.

Da se započeto istraživanje muzičke istorije Kraljeva nastavi  i da se ,uz pomoć države, lokalne samouprave, drugih institucija i ustanova iz oblasti nauke i obrazovanja izgrade temelji ,kako to večeras reče Oleg Romanov, budućeg vituelnog  muzičkog muzeja Kraljeva.

I za sam kraj valja reći da je izložba plod saradnje tri ustanove: Gradskog muzeja iz Subotice,Muzeja nauke i tehnike iz Beograda i Narodnog muzeja  Kraljevo što je primer vredan pažnje i svake pohvale.