nedelja, 22. decembar 2024.

Izložba „LP – Istorija gramofona i zlatno doba ploča” dopinosi kulturnom identitetu Kraljeva

Objavljeno: 28.04.2022. | autor: KV Novosti -on line

Iako je ,u svom prvobitnom obliku, izložba „LP – Istorija gramofona i zlatno doba ploča”delo etnologa-antropologa Viktorije Šimon Vuletić, zaposlene u Gradskom muzeju Subotice koja je , kako je to autorka jednom izjavila, nastala kao dokaz „da u gradu(Subotici) postoje teme koje su, kao zajednički kulturni imenitelj, jednako interesantne svima  u ovom višestruko podeljenom gradu” ona je ,od večeras i svojevrsni doprinos kulturnom identitetu Kraljeva.

Sa otvaranja izložbe u Kraljevu :Oleg Romanov, Viktorija Šimon Vuletić,Zoran Lević i Mirjana Savić

Postavka ove izložbe u Kraljevu obogaćena ,zahvaljujući trudu Mirjane Savić i Olega Romanova poslenika Narodnog muzeja Kraljevo eksponatima i drugim sadržajima koji  daju svojevrsni istorijski presek  muzičkog života Kraljeva koga mnogi,s pravom, nazivaju “Srpski Nešvil” ,ali i grada koji je iznedrio sijaset  muzičara koji su se afirmisali i u drugim muzičkim žanrovima,osim u narodnoj muzici.

Za taj i takav, žanrovski šarenoliki, muzički razvoj Kraljeva najzaslužnij su gramofon i vinil ploče koji su se ,u gradu na Ibru prvi put pojavili u prvim decenijama prošlog XX veka.

Počelo je,1928.godine u Beču gde je izdata ploča kraljevčanina Dragija Petrovića,člana Beogradske opere sa srpskim narodnim pesmama “Nisam ja bio bekrija” i “Šta ćeš cico da ti kupim”,nastavljeno u Čehoslovačkoj gde su snimljene kompozicije Milivoja Crvčanina, zatim sledi Vitomir Voja Trifunović koji je svirao harmoniku na pločama Narodnog orkestra Vlastimira Pavlovića Carevca, da bi zatim,početkom šezdesetig godina prošlog veka, nastala era Predraga Živkovića Tozovca, Lepave Lepe Lukić, Novice Negovanovića, Snežane Đurišić, Raše Pavlovića, Tomislava Čolovića, Vesne Zmijanac, koji su snimili milionske tiraže gramofonskih ploča a rekorder među njima po broju naslova je Lepa Lukić sa 76 ploča.

Njihovim stazama ,danas,nastavljaju Miša Mijatović,Vada Panović,Aleksandar Sofronijević,Vanja Mijatović…

U “drugoj”, žanrovskoj, koloni  gramofonske ploče snimaju Lazar Tošić, Djego Varagić, Smak, Lazar Ristovski, Bezimeni, Tri +tri, Kašika ljubavi,Gama zrak….

Gordan Štavljanin -Štavljo: Sa trojicom sam sarađivao a sa svima drugovao

Kao svojevrsni kurioziteti kojima se želela dočarati uloga kraljevčana u istoriji gramofona i gramofonskih ploča , zabeleženi su, u katalogu za ovu izložbu,a čulo se to i u prigodnim govorima na večerašnjem otvaranju,podatci recimo o tome da su slušaoci Radio Beograda,pedesetih godina prošlog veka, prvi put čuli pesmu “Its Now Or Never” Elvisa Prislija sa ploča dobijenih ,na pozajmicu, od kraljevčana Bogosava i Dobrosava Dumića koji su  dobijali gramofonske ploče  od svog kuma iz Londona,ili da je u nekadašnjoj diskoteci LP33 ,smeštenoj,krajem sedamdesetih godina prošlog veka, u podrumskim prostorijama restorana Pariz, puštena ,prvi put u ondašnjoj Jugoslaviji, pesma Barbre Streisand “Woman in Love”.

Miroslav Rudnjanjin-Ponosan na svoju kolekciju gramofonskih ploča

Svoj doprinos razvoju muzičkog stvaralaštva Kraljeva  davale su i lokalne radio stanice,pre svih najstarija među njima Radio Kraljevo,Melos,M radio,Globus…

Kad muzika spoji…Svi su na istom poslu,tonci,muzičari,dizajneri,novinari,istoričari,di džejevi…

Upravo ova izložba ,taj njen lokalni segment, iz zaborava pred lice javnosti vraća ,nepravedno, zaboravljena imena mnogih muzičara ali pasionirnih kolekcionara gramofonskih ploča, ljubitelja dobre muzike, od koji su se neki,poput Živote Jevtića recimo,kasnije  i profesionalno angažovali u muzičkom šou-biznisu, u lokalnim radio stanicama,ili kao organizatori brojni muzičkih dešavanja, ne samo u Kraljevu.

Da,to sam ja-Života Jevtić

Autori ovog,kraljevačkog segmenta,izložbe „LP – Istorija gramofona i zlatno doba ploča” su,svesno ili nesvesno, pred lokalnu zajednicu, ustanovu čiji su delatnici a i pred sebe i druge kolege istoričare, postavlili ni malo lak zadatak.

Da se započeto istraživanje muzičke istorije Kraljeva nastavi  i da se ,uz pomoć države, lokalne samouprave, drugih institucija i ustanova iz oblasti nauke i obrazovanja izgrade temelji ,kako to večeras reče Oleg Romanov, budućeg vituelnog  muzičkog muzeja Kraljeva.

I za sam kraj valja reći da je izložba plod saradnje tri ustanove: Gradskog muzeja iz Subotice,Muzeja nauke i tehnike iz Beograda i Narodnog muzeja  Kraljevo što je primer vredan pažnje i svake pohvale.

Print Friendly, PDF & Email

Broj pregleda: 1084

Tagovi: , ,

Komentari su zatvoreni.